1. Een zacht en bescheiden oog is in hooge mate aantrekkelijk; een hard en woest oog verraadt toorn; een trotsch oog, laatdunkendheid of onbeschaamdheid; een dof oog, slofheid of bekrompen verstand.

Zij, die, voor wat de oogen betreft, door de natuur minder begaafd zijn, moeten trachten, door een opgeruimde, bescheiden houding dat gebrek zooveel mogelijk te verhelpen.

Menschen, die overigens goed kunnen veinzen, slagen er niet altoos in, de natuurlijke uitdrukking hunner oogen te verbergen. Wie zich plichtig gevoelt, begrijpt zulks; zijn blik heeft iets onzekers, dat pijnlijk aandoet, en hij zal 't niet wagen, den rechter of beschuldiger in de oogen te zien.

2. In gesprek zijnde, moet men niet voortdurend de oogen ten gronde gericht houden, niet trachten, den blik van dengene, met wien men zich onderhoudt, te mijden; de eerste fout verraadt onhebbelijke bloodheid, de tweede, mangel aan oprechtheid. Men houdt het oog eenigszins naar 't gelaat gekeerd van dengene, tot wien men 't woord richt, maar wachte zich, hem brutaal of scherp in de oogen te zien.

Sommigen kunnen geruimen tijd strak op een voorwerp blijven staren, zonder dat dit voorwerp hunne aandacht boeit: louter verstrooidheid, of wel bekommering over de een of andere gewichtige zaak.

Met de oogen rollen, om zich een vervaarlijk voor-komen te geven; ιιn oog gesloten houden, als men iemand aanziet; het hoofd omwenden en iemand over den schouder aankijken; spottend met de oogen knipperen : altemaal dingen, door de welvoegelijkheid verboden, en die een slechte opvoeding verraden.

3. Wie de oogen op onzedelijke dingen vestigt, handelt in strijd met den geest des christendoms, met kieschheid en fatsoen, met een goede opvoeding. Een onzuiver oog, zegt de H. Augustinus, is steeds de voorlooper van een bedorven hart.

« Het oog, dat spot met een vader, en de heilige rechten eener moeder smaadt, worde uitgerukt door de raven der beke; de jongen van den adelaar mogen het verslinden! » (Spr. XXX, 17).